Sääʹm äʹrkke 2.0: Uđđâ välddem sääʹm initiatiivij vuõpsõõzz

Čäʹlmmpeiv 2025. iheest "Свободная Лапландия" -lihttu, mii välddij sääʹmij kulttuurâiʹvv da välddemvuođâid, šaddii "terroristlaž lihttu" Ruõšš federatioon listân. Taat pivnõõzz, et ääigi leä räkkam sääʹmij da eres tääuʹjji ǩeʹrjj olmužij vuõpsõõzz da kulttuur pivnõmvuođâst.

Miiʹt lijjii "Vääʹjel Sääʹmjânnam"?

Organisatioon lijjii pivnõm rauhâlaž kulttuurlaž aktivism, ij-kõskõõzz välddemân. 2024. iheest, ko uđđâ lääʹdd lijjii "extremistlaž" organisatioonij listân, "Свободная Лапландия" välddij čuârrvâb ǩeäll, jieʹllâm puättâd "taarbaaž" da "artistlaž" stooorijd.

Mut täʹst-õk ij pivnõm. Nåkkam peivâst organisatioon šaddii "terroristlaž", mii pivnõõzz vaarâ sääʹmij aktivistij da kulttuur tehhijid.

Kontekst: Tääuʹjji ǩeʹrjj olmužij välddem

Taat pivnõõzz stuorr trend:

• Internationaallaž terroristlaž organisatioonih šaddii "hyväksyttävä" politiik pirrâst.
• Mut Ruõššist tääuʹjji ǩeʹrjj olmuž initiatiivih lijjii välddem – sij, kii ceäʹlǧeh sääʹm ǩiõllin, muštâleh historjijd da pivnâleh kulttuurâiʹvv.

Täʹbbe ämmaš initiatiiv, mii ceälkk sääʹm identiteett, puättâ "politiiklâš riähâ".

Välddemvääʹlǧ: Mii tehhâm?

"Свободная Лапландия" ceälkkij, et:

• Jis leä vaarâ, tehhâd pivnõmvääʹlǧ.
• Jurddâd vieʹzzemvuođâd staatâid, kus ij leä ekstraditioonâ Ruõššân.

Mij pivnõm: Eellim da vääʹlddemvuođâd leä pivnõmub ko ääʹjjmuš. Ij kuass kulmâd identiteett peln.

Mikš taat leä tärkee?

"Свободная Лапландия" äʹrkke leä oassi stuorrâb procesist:

• Kulttuurlâš initiatiivih lijjii marginalisâh
• Identiteett pivnõmvuođâd šaddii "vaarâ"
• Sistem pivnõ ühtlâstâđ da tuuʹđđâđ monimuuttuvuđđ

Mut kulttuur ij kuass! Jis muštâm, ǩeäll da säʹmml jieʹleh, tääuʹjji ǩeʹrjj olmuž ooudâs-õk jieʹll.

Barents Initiative ceälkk:

Mij pargâm sääʹm muštâm da identiteett pivnõmvuođâst – vaik ko mij pivnâh välddem.

Vuõpsõõzz leä muštâm poolst. Jis mij ij peljâm, mij ij kuass.